पोखरा । कस्केली अधिकृत समाजले स्याङ्जा र पर्वत जिल्लाका सीमा क्षेत्रमा पर्ने डहरे देउराली, अन्धाअन्धी दह लगायतका धार्मिक पर्यटकीय स्थलको पर्यटन प्रवर्द्धन कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ ।
समाजको वार्षिक कार्यक्रम अनुसार प्रत्येक वर्ष पोखरा र आसपासका धार्मिक पर्यटकीय गन्तव्यको प्रवर्द्धन गरिँदै आएकोमा यस वर्ष डहरे देउराली, अन्धाअन्धी दह लगायतका स्थानलाई समेटिएको हो ।
डहरे देउराली र अन्धाअन्धी दह धार्मिक आस्था एवं विश्वासका कारण पनि प्राचीन कालदेखि चर्चामा आएका तीर्थस्थल हुन् ।
समुद्र सतहदेखि दुई हजार दुई सय ५० मिटर उचाईमा रहेको डहरे देउराली प्राचीन धर्मग्रन्थमा पनि उल्लेख भएको तीर्थस्थल हो ।
स्कन्दपुराणमा नीलगिरि पर्वत, सिद्धेश्वर महादेव र कालीशक्ति डहरेको नाम उल्लेख भएको मोक्षद्वारी बाल सिद्ध योगाश्रममा पीठाधीश पशुपत्यानन्द गिरीजी महाराजले जानकारी दिए । उनकाअनुसार परापूर्वकालमा यहाँ डगरा नाम गरेका ऋषिले तपस्या गरेका छन् ।
डगरा ऋषिले तपस्या गरेको स्थान भएकाले यसको अपभ्रंश भइ डहरे हुन गएको यहाँका स्थानीयवासी बताउँछन् ।
विसं १९९७ मा तत्कालीन पर्वतको लुङ्खुका षडानन्द अधिकारी (बालब्रह्मचारी) पहराभित्र बसेर तपस्या गरेका थिए । विशेषगरी नवदुर्गा, शिवरात्रि, बाला चतुर्दशीजस्ता चाडपर्वसहित हरेक मङ्गलबार र शनिबारका दिन यहाँ ठूलो संख्यामा दर्शनार्थी आउने गर्दछन् ।
अग्लो स्थानमा अवस्थित भएकोले यहाँबाट स्याङ्जाका अधिकांश भागसहित पर्यटन राजधानी पोखरा र आसपासका कुश्मा, बाग्लुङलगायत जिल्लाका बजार, हिमशृङ्खला, सूर्योदय र सूर्यास्तको मनमोहक दृश्य आँखाले देख्न सकिन्छ ।
पर्यटन प्रवर्द्धनकै क्रममा आँधीखोला गाउँपालिका वडा नं २ मा पर्ने अन्धाअन्धी दहको पनि प्रवर्द्धनात्मक भ्रमण गरिएको थियो ।
अन्धाअन्धी दह श्रवणकुमारको ऐतिहासिक कथासँग सम्बन्धित छ । किंवदन्तीअनुसार आफ्ना दृष्टिविहीन बाबाआमालाई खर्पनमा बोकेर तीर्थाटन गराउन हिँडेने क्रममा बाबाआमालाई तिर्खा लागेछ ।
नजिकै पानी नपाएपछि एउटा गुफामा राखेर पानी खोज्न जाँदा तलाउमा पानी भर्ने क्रममा राजा दशरथको वाण लागेर श्रवणकुमारको मृत्यु भएछ ।
आफ्ना छोराको मृत्युको वियोगले रोएका तिनै बाबाआमाको आँखाबाट सो दह बनेको विश्वास गरिएकाे स्थानीय समाजसेवी लेखनाथ पौडेलले जानकारी दिए । उक्त दहलाई आँधीखोलाको मुहानका रुपमा लिने गरिएको छ ।
दुईतर्फ कडा चट्टानसहितको पहाडको बीचमा रहेको दह, ओडारभित्र रहेको श्रवणकुमारका बाबाआमाको मूर्ति आदि यहाँका आकर्षण हुन् । यस ठाउँमा विशेषतः बालाचतुर्दशीका बेला ठूलो मेला लाग्ने पौडेलले जानकारी दिए ।
डहरेदेउराली, अन्धाअन्धी दह लगायत यहाँ आसपासका धेरै पर्यटकीय गन्तव्य प्रवर्द्धनको पर्खाइमा रहेको साविक कार्कीनेटा गाविस वडा नं १ साहुथर निवासी समाजसेवी घनश्याम शर्मा पौडेल बताउछन् ।
“नेपालका बाइसे चौबिसे राजाको समयमा पर्वते राजाको दरबारका अवशेष यहाँस्थित ठूली भीरको शीरमा अहिले पनि देख्न सकिन्छ”, उनले भने, “यहाँ आसपासका बाघपाइला, किराको खोर, ठूली भीर आदिको प्रवर्द्धन गरी पर्यटनसँग जोड्न सकिने धेरै सम्भावना छन् ।”
साे अवसरमा समाजले प्रकाशन गरेको नयाँ वर्ष २०८१ को भित्तेपात्राे लोकार्पण गरिएको छ । फलेवास नगरपालिकाका प्रमुख गंगाधर तिवारी, समाजका सल्लाहकार दुर्गाबहादुर शाह(बाबा), देबेन्द्र केसी, भगवान पन्त, विश्वनाथ पराजुली, प्रेमप्रकाश गौतम, मोक्षद्वारी बाल सिद्ध योगाश्रमका पीठाधीश पशुपत्यानन्द गिरीजी महाराज, अध्यक्ष दीपक श्रेष्ठ, समाजसेवी घनश्याम शर्मा पौडेल लगायतले भित्तेपात्राे लोकार्पण गरे ।
कार्यक्रममा नगरप्रमुख तिवारीले कस्केली अधिकृत समाजले उच्च प्राथमिकताका साथ यस क्षेत्रको पर्यटन प्रवर्द्धन कार्यक्रम आयोजना गरेको भन्दै आभार व्यक्त गरे । गुरुयोजनासहित डहरे देउरालीको प्रवर्द्धन र विकास गर्ने योजनाका साथ आफूहरू लागेको उनले बताए ।
समाजका अध्यक्ष सुवेदीले पोखरा पर्यटन राजधानी घोषणा भइसकेका अवस्थामा आसपासका गन्तव्यको प्रवर्द्धन जरुरी रहेको आवश्यकतालाई दृष्टिगत गर्दै कार्यक्रम आयोजना गरिएको बताए ।
श्री मोक्षद्वारी बाल सिद्ध योगाश्रम डहरे देउरालीका पीठाधिश पशुपत्यानन्द गिरीजी महाराजले यहाँको शक्तिपीठको अद्भभूत शक्ति रहेको बताए ।
मोक्षाद्वारी बाल सिद्ध योगाश्रम समितिका अध्यक्ष दीपक श्रेष्ठले यहाँको धर्मिक पर्यटकीय विकासका लागि समिति सकृयताका साथ लागेको जानकारी दिए ।
समाजका अध्यक्ष चन्द्रबहादुर सुवेदीको अध्यक्षता एवं सचिव महेश पौडेलले सञ्चालन गरेको कार्यक्रममा समाजका सल्लाहकार दुर्गाबहादुर शाह (बाबा), पर्यटन प्रवर्द्धन कार्यक्रम संयोजक वासुदेव पौडेल लगायतले बालेका थिए । सो अवसरमा पर्यटन प्रवर्द्धन कार्यक्रम सदस्य वसन्त चालिसेले कविता वाचन गरेका थिए ।
प्रवर्द्धनात्मक भ्रमणलाई लक्षित गरी कार्यसमिति सदस्य वासुदेव पौडेलको संयोजकत्वमा वसन्त चालिसे, चन्द्रवती अधिकारी, सन्तोष ढुुङ्गाना र सुमित्रा उदाश (मल्ल) सदस्य रहेको उपसमिति गठन गरिएको थियो ।
यस्तै, नयाँ वर्ष २०८१ को क्यालेन्डर प्रकाशनका लागि समाजका सचिव महेश पौडेलको संयोजकत्वमा विष्णुुप्रसाद पोखरेल र वासुदेव पौडेल सदस्य रहेको उपसमिति गठन गरिएको थियो ।
यसैबीच डहरे क्षेत्रको धार्मिक पर्यटकीय विकासका लागि समाजका तर्फबाट र सदस्यहरूको स्वतस्फूर्त सहयोग स्वरुप संकलित २५ हजार पाँच सय ५० रुपैयाँ मोक्षद्वारी बाल सिद्ध योगाश्रम डहरे देउरालीका अध्यक्ष दीपक श्रेष्ठलाई हस्तान्तरण गरिएको थियो ।
